مدرسه به مثابه بستر رشد خلاقیت:رهیافت الگوهای معماری فضاهای باز آموزشی مبتنی بر تقویت خلاقیت

چکیده در این پژوهش هدف آن بوده است که به بررسی مفهوم خلاقیت و علل و عوامل پرورش یک فرد خلاق و نیز بررسی کارکردها و اجزای فضای باز مدرسه با تأکید بر مدارس ابتدایی و خصوصیات و نیازهای کودکان این دوره، پرداخته و راهکارهایی برای معماری فضاهای باز آموزشی مبتنی بر تقویت خلاقیت فراگیران به عنوان ساکنین مدرسه ارائه شود. پژوهش از لحاظ هدف، بنیادی و از نظر ماهیت، کمی- کیفی می باشد. در این پژوهش دو روش مورد استفاده قرا گرفته اند:الف)روش تحقیق پیمایشی(زمینه یابی): ب)روش تحقیق همبستگی.جامعه آماری مورد بررسی دو گروه بوده اند.گروه اول: شامل تمامی معلمان،مربیان و مدارس ابتدایی شهر تهران که در سال 1389 مشغول به فعالیت بوده اند می باشد. گروه دوم: شامل کلیه متخصصان و اساتیدی است که در دانشگاه های شهید رجایی،علم و صنعت، شهید بهشتی و جامعه مهندسان سازمان نوسازی و مدارس فعالیت داشته اند.برای گروه اول از روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای استفاده شده است. در مجموع 10 مدرسه ابتدایی(5 مدرسه دخترانه و 5 مدرسه پسرانه) به طور تصادفی انتخاب گشتند که حجم نمونه آن 204 نفر بوده است. از قسمت دوم جامعه یعنی متخصصان و اساتید دانشگاه های شهید رجایی،علم و صنعت، شهید بهشتی و جامعه مهندسان سازمان نوسازی و مدارس، 36 نفر با محقق همکاری نموده اند.پژوهشگر به منظور سنجش دیدگاه افراد مورد بررسی از پرسشنامه های طراحی شده توسط شفایی(1388)، استفاده نموده است. بر اساس یافته ها عوامل پنج گان? تحریک کنندگی عناصر طبیعی ، انعطاف پذیری عملکردها، کنجکاوی و بازی- مشارکت و خیال پردازی مورد بررسی، توسط معلمان و مربیان ؛ و اساتید و متخصصان تأیید شده اند. سپس محقق با استفاده از نرم افزار amosبه بررسی مدل اولیه و مدل اصلاح شده پرداخته است.مدل اصلاح شده، دارای برازش به مراتب بهتری با داده هاست، زیرا دارای خی دوی نسبتا پایین تری است؛ و نسبت به مدل اولیه مقادیرrmsea ، aic ، bicپایین تر و cfi بالاتری داشته است.در مدل اصلاح شده تمام ضرایب مسیر(به استثنای ضریب مسیر انعطاف پذیری عملکردها و کنجکاوی؛و کنجکاوی و بازی- مشارکت)، دارای مقادیر بالا و معناداری بوده اند. در انتها پژوهشگر بر اساس یافته ها راهکارهایی را ارائه داده است.